Panorama zaandam by Tilemahos Efthimiadis

Het Noordzeekanaal

Bron: De Telegraaf 12 april 2005 — Foto: WFA

noorzeekanaal1Het nieuw­ste eerbe­toon aan de kanaal­gravers die het Noordzeekanaal groeven, is op 11 april 2005 onthuld op het Pont­plein in IJmuiden.
De Ams­ter­damse kun­ste­naar Aart Lam­berts tek­ende voor het beeld van de drie man­nen. Tij­dens de tot­stand­kom­ing van het eerbe­toon is veel wrijv­ing ontstaan tussen de kun­ste­naar en de pro­ject­groep 125 jaar Noordzeekanaal, die de opdracht voor het beeld gaf.

Het Noordzeekanaal — de gravers
Zo wilde de pro­ject­groep graag een beeld van sto­ere man­nen zien aan de kade. Maar kun­ste­naar Lam­berts zette, na eigen onder­zoek naar de leefom­standighe­den van de kanaal­gravers des­ti­jds, de man­nen aan­vanke­lijk neer als armetierige fig­uren. Later paste hij dit ontwerp toch aan.
Het Noordzeekanaal — tussen Ams­ter­dam en IJmuiden — werd op 1 novem­ber 1876 geopend door kon­ing Willem I.



noorzeekanaal2De woede van Abra­ham
Een roman geschreven door Conny Braam

In 1864 moet pacht­boer Nico­las Abra­ham, vluchtel­ing uit het tsaris­tis­che Rus­land die zijn heil heeft gezocht in het Noord-​Hollands duinge­bied, aanzien hoe dwars door zijn geliefde Breesaap het Noordzeekanaal wordt gegraven. Uit heel Ned­er­land trekken duizen­den doo­darme pold­er­w­erk­ers naar de duinen bij Velsen om, in naam van de vooruit­gang, met de hand het groot­ste water­bouwkundige werk in die tijd tot stand te bren­gen. Het helse graafw­erk en de kei­harde belan­gen van de Ams­ter­damse Kanaal­maatschap­pij roepen de raz­ernij op van het werkvolk, dat onder men­son­terende omstandighe­den moet werken en leven. Oproer is het gevolg.

noorzeekanaal3Ook voor Nico­las en Julia Abra­ham en hun dochter Lena leidt de graverij tot een drama­tis­che veran­der­ing in hun bestaan. Hun lot raakt steeds meer ver­bon­den met dat van de graver­skolonie en van de dieven, land­lop­ers en bede­laars die zich tussen hen gen­esteld hebben. Samen met de Haar­lemse jour­nal­ist Ezekiel Boer­haave en een voor­ma­lige ben­delei­der uit Zeeuws-​Vlaanderen proberen ze de uitein­delijke ver­dri­jv­ing van de gravers te voorkomen. Als het kanaal in 1876 offi­cieel geopend wordt, zal Abra­ham op zijn laat­ste vlucht gedreven wor­den. De woede van Abra­ham is een meeslepende roman over liefde, uit­buit­ing en verzet tegen de achter­grond van een ver­geten zwarte episode in de vader­landse geschiede­nis. www​.pock​ethuis​.nl ISBN 90 290 72733 Uitg. J.M.Meulenhoff



Zaans uitzicht
Bron: Zaanstreek op Zondag, 17 juli 2005

Het zuidelijk­ste deel van Zaanstad is het onbek­end­ste stuk van onze gemeente. Toch ver­di­ent het gebied een beter lot.
Het samen­werk­ingsver­band „De Zaanse Stelling” maakt plan­nen om de ver­schil­lende ‚mys­terieuze’ ter­reinen te ontwikke­len tot één hoog­waardig woon/​werkgebied. Fred Sanders, bestu­ur­der van won­ing­cor­po­ratie ZVH, ging met fotograaf Johan Weemhof op onder­zoek uit.

Verbind­ing Zaan en Noordzeekanaal
noorzeekanaal4Mensen de op het bankje aan het einde van de Sluis­pold­er­weg naar de voor­bij varende schepen zit­ten te kijken, zijn zich er meestal niet van bewust dat ze naast Zijkanaal G zit­ten en niet naast de Zaan.
Zijkanaal G werd in 1879 over de lengte van 1100 meter gegraven om de Zaan te verbinden met het Noordzeekanaal, dat toen al enkele jaren in gebruik was.
In 1863 werd al begonnen met het graven van het Noordzeekanaal. Als eerste wer­den de 30 meter hoge duinen afge­graven en ten oosten van Ams­ter­dam het IJ afgedamd met de Oran­jes­luizen. Ver­vol­gens wer­den twee par­al­lelle dammen gelegd in het IJ en de gebieden ten noor­den en ten zuiden daar­van droogge­malen. Al spoedig bleek dat het graven van het kanaal veel meer arbeid kostte dan was voorzien. De Ams­ter­dam Kanaal­maatschap­pij, die het werk had aangenomen, stond in 1872 voor een fail­lisse­ment. De werken wer­den overge­dra­gen aan de staat. Des­on­danks lukte het om het eerste gedeelte van het kanaal (vanaf de Noordzee tot aan Zaan­dam) op 1 novem­ber 1876 te ope­nen. De verbind­ing met Ams­ter­dam kwam in 1878 tot stand.

Joomla tem­plates by a4joomla