Bleek­ersstraat toen.

_{Van onze redactie.}

Na een pub­li­catie over enkele pan­den aan de Bleek­ersstraat kre­gen we een bericht van mevrouw Tiny Berghouwer en haar man Jan Bakker. Tiny Berghouwer is de dochter van de laat­ste eige­naar van de scheep­swerf Berghouwer die geves­tigd was aan de Bleek­ersstraat. Hieron­der volgt haar verhaal.

Ik ben op 25-​7-​1930 geboren op nr.11 en op de Chr.lagere school geweest op de Jonge Arnoldusstraat en daarna op de ULO in de Ooievaarstraat. Na een jaar op kan­toor bij Verkade heb ik 7 jaar gew­erkt op per­son­eel­sza­ken bij Hille in de Oostzijde.

Mijn vader was Cor­nelis Berghouwer (1901−1976). Mijn moeder was Tri­jn­tje de Rid­der, een dochter van slager de Rid­der van de Zuid­dijk. Zij over­leed in 1982. Op nr. 8b woonde mijn groot­vader Cor­nelis Berghouwer (1875−1969), eige­naar van de scheep­swerf en later het aan­nemers­bedrijf.
De fam­i­lie heeft vol­gens mij wel min­stens 150 jaar op deze plek gewoond. Mijn groot­moeder was Willem­pje Vethaak, ook uit een bek­ende fam­i­lie uit de buurt. Mijn over­g­root­vader, ook een Cor­nelis, leefde van 1839 – 1916.

Nr. 6 was de werk­plaats met houtop­slag. Die noem­den wij “de Grote Schuur”. Rechts daar­van was het karhok. Van oud­sher ston­den daar de hand­kar­ren in.
Nr. 8 (zie foto) was oor­spronke­lijk een won­ing. Later, ik denk vanaf ca. 1915, werd het een bedri­jf­s­pand met ook ruimte voor een kan­toortje. In die jaren is het zelfs gebruikt als kerkruimte voor de Gere­formeerde kerk. Het pand werd toen ”de Kleine Schuur” genoemd.
In 1953 is dit pand weer als won­ing ingericht en heeft mijn zuster Willy er een flinke tijd met haar gezin gewoond. Toen het wat krap werd heeft ze geruild met mijn oud­ers op nr.11.
Achter­aan links op de werf stond “de Hoge Schuur” met opslag van mate­ri­alen t.b.v. de scheeps­bouw zoals vaten teer, dom­mekrachten, ket­tin­gen, touwen e.d. Ernaast was nog een insteekhaven.

Mijn vader heeft, samen met zijn zwa­ger Klaas Lut­tik, nog lange tijd de aan­nemerij gedaan, o.a.: nieuw­bouw en onder­houd van huizen en van bijv. sluizen zoals de Jaap Haver­sluis en Hanepad­sluis. Daar­naast heeft hij nog vrij lang “plat­ten” onder­houden en ver­hu­urd aan de boeren, die er hun hooi en hun koeien mee ver­vo­er­den. Maar de huur­ders had­den weleens streken. Zo was er een Oost­za­anse boer die slecht betaalde. Hij kwam uitein­delijk met zijn geld op zondag­mor­gen. Maar mijn vader was prin­cip­ieel en zei: “Op zondag neem ik geen geld aan”. Dat wist die boer wel. Mijn vader heeft het geld nooit gehad.

Op de werf (werd door ons altijd “de Helling” genoemd) was nog een insteekhaven met een leier, waarmee de schuiten op het droge kon­den wor­den gezet door mid­del van een lier. Ook stond er nog een “pikhok” (zie foto links) waarin pek kon wor­den ges­molten om bij het breeuwen (naden dichten) te gebruiken. Dat rook erg lekker. Inmid­dels was een groot gedeelte van “de Helling” in gebruik als moes­tuin. Ik heb heel wat bonen moeten afhalen, die dan wer­den ingemaakt.

Later toen mijn vader en moeder op nr.8 woon­den was het vooral bloe­men­tuin met grote perken en stru­iken. Mijn moeder had jaren­lang een groot perk van wel 10 m2 met prachtige dahlia’s. Ze waren vaak zo hoog dat mijn moeder, als ze er tussen­stond, bijna niet meer te zien was. In ca.1980 waren inmid­dels de eigen­dom­men verkocht.

Het was vroeger goed wonen op de Bleek­ersstraat, vooral ook omdat er veel buurtwinkels in de directe omgev­ing waren. Op het Hop had je de groen­ten­zaak van De Heer. Ook op de hoek van het Hanepad was een groen­ten­winkel van Van der Voort. Ik schrijf nog Hanepad zon­der “n” want zo was dat vroeger. Op de Bleek­ersstraat had je achter­aan het kruide­nier­swinkeltje van Tromp. Vooraan, op de hoek, was een grotere kruide­nier­szaak van “De Een­heid” (zie foto rechts).
Dan waren er op de Zuid­dijk nog twee van die zaken: vòòr de sluis de fa. Stadt en na de sluis de fa. Van Mouwerik/​Kee.
Waar leef­den ze alle­maal van? Van het laat­ste bedrijf weet ik nog een anek­dote: De oude heer Kee had een lees­bril­letje op en als hij de mensen aan­keek keek hij daar over­heen. Er kwam een mevrouw de zaak in. Zij was zeer duidelijk in verwacht­ing. Zij bestelde een stuk kaas, waarop de heer Kee haar aan­keek en vroeg: “Moet u jonge”?. Hierop werd de vrouw ver­schrikke­lijk boos!

Iets verder op de dijk had je het kaaswinkeltje van Har­tog. Als je wat kocht kreeg je altijd een snoepje: een suik­er­hartje met een spreuk. Hij ventte uit met een tweewielkar op lucht­ban­den met een hit ervoor. Har­tog zat zelf schri­jlings op het spat­bord. Aan de overkant was dan de slagerij van Havik en de lam­p­en­winkel van Redelaar.

Terug over de sluis eerst het café “Het Sluisje”. Dan de bakkerij van Van Noord. Daar­naast de vis­stal van Kleijn. Dan, naast de reeds genoemde winkel van Stadt, de schoen­mak­erij van Bone, daar­naast de bloe­men­zaak van Bou­quet (hoe kwa­men ze aan zo’n naam?) en dan op de hoek de sigaren­winkel van Dijk­man. Aan de overkant had je dan nog de dro­gis­terij van Kluyver.

Tenslotte was er op de Bleek­ersstraat zelf nog de wol­winkel (en aan­ver­wante zaken) van Reit­maier en om de hoek op de Plataan­laan de melkhan­del van Bakker.

Er was dus in de directe omgev­ing van alles te koop. U ziet, als je geld had, hoefde je hier niet om te komen van de honger.

Aan het eind van de Bleek­ersstraat stond, tegen­over de kolen­han­del van Kok, een evangelisatie-​gebouwtje van de Gere­formeerde Kerk. Voor­dat de Zuiderk­erk aan de Dirk de Kor­te­s­traat was gebouwd (nu al weer ges­loopt) zijn er in genoemd pand jaren­lang mid­dag­di­en­sten gehouden. Mijn moeder speelde daar op het har­mo­nium tij­dens andere bijeenkom­sten (vrouwen­clubs e.d.). Ook was hier enige tijd een kleuter­school ondergebracht.

Met vrien­delijke groeten — Tiny Bakker-​Berghouwer

Op deze foto van de werf en het per­son­eel staan de vol­gende per­so­nen, op de voor­grond van links naar rechts: Ger­rit van Zaane, zijn vader Jan van Zaane, Cor­nelis (Kees) Berghouwer sr., Cor­nelis Berghouwer (mijn vader) en klein­zoon van Kees, Cor­nelis Berghouwer jr., mijn opa, zoon van Kees, Hen­drik Hom­burg (ome Hein), getrouwd met “Kaatje” Berghouwer (zij woon­den op het Hanen­pad 1e huis naast de sluis, Jan Kriek, Piet Wind­houwer, Evert Hoorn (woonde in het laat­ste huis op het Hanen­pad rechts), Jan Savelk­oul en Dries Kok.
Links van de bot­ter staat Willem Zijl.
Op de bot­ter: Adri­aan Hoorn, zijn zoon Jan, die een oom was van mijn moeder, wier moeder ook een Hoorn was. Hij had de bij­naam Jan Kop­er­rood.
Naast het schip Hen­drik Kat.