Henk Nooij, bergbeklimmer

_{Bron: Stad­skrant Edam, 2006, Luc van der Berg}

Henk Nooij, geboren en geto­gen op de Zuid­dijk nr. 347. Oud-​Zuiddijkbewoners zullen de fam­i­lie wel ken­nen. Henk trouwde met Rie van Enkhuizen en het paar ver­huisde naar het Bouw­manspad waar de kinderen wer­den geboren. 2 Dochters. Via het Kogerveld ver­huisde de fam­i­lie naar Edam.
Henk heeft al ver­schei­dene keren zijn hobby in prak­tijk kun­nen bren­gen: berg­bek­lim­men. Maar nu hij 65 jaar is gewor­den wilde hij nog een keer zijn krachten meten met het Himalaya-​gebergte.

Henk Nooij ges­tuit op laat­ste berg
Nog één keer in zijn leven wilde de 65-​jarige Henk Nooij zijn krachten meten met een top­per in het Himalaya-​gebergte. Begin okto­ber trok hij met een groep ent­hou­si­aste en goed voor­bereide berg-​beklimmers naar Nepal om de Lobuche Peak te bek­lim­men, een bergtop op ruim 6100 meter, vlak­bij de leg­en­darische Mount Ever­est. Kort gele­den kwam Henk weer terug in Ned­er­land, en zijn ervarin­gen wilde hij graag met ons delen in navol­gende monoloog.

‘We had­den een lange aan­loop. Door zwaar ter­rein, maar ook door een geweldig land­schap.
‚s Ocht­ends om zes uur een eerste beker met thee, aan­gereikt door Pemba de keuken­jon­gen, dan snel een natte lap over je gezicht en aan­kle­den. Het vroor, ook in de
tent. We pak­ten de bagage voor de dragers en onze rugzak in, braken de tent af, aten wat en ruim voor half acht gin­gen we weer op pad. Vanuit Kath­mandu, de noofd­stad van Nepal, namen we eerst een bin­nen­landse vlucht naar Lukhla, in het oosten van Nepal, in het gebied van de Mount Ever­est en Cho Oyu, de 8200 meter hoge berg die ik in 1998 en een jaar later tev­ergeefs vanuit Tibet probeerde te bek­lim­men. Tij­dens de aan­loop naar Lobuche won­nen we steeds meer hoogte en merk­ten we dat de lucht ijler werd. Dat had gevol­gen voor ons tempo, waar­bij een dagen lang durende voed­selvergiftig­ing een extra zware belast­ing opleverde voor vijf van de zeven expe­di­tiele­den! Gelukkig had ik hier zelf geen last van. Om extra te accli­ma­tis­eren aan de hoogte, we waren inmid­dels op gemid­deld 4800 meter, bek­lom­men we op een “rustdag” de 5400 meter hoge Chokyo-​Ri.
Enkele dagen daarna bereik­ten we de Cho La, een 5600 meter hoge, besneeuwde en deels ver­i­jsde pas waar wij over­heen moesten om in het vol­gende dal te komen. Daar lag ons doel: de 6120 meter hoge Lobuche-​Peak. De Cho La-​pas was te steil en te moeil­ijk begaan­baar voor de vier yaks die onze bagage ver­vo­er­den, waaron­der onze klimuitrust­ing en vele hon­der­den meters touw die wij op de berg nodig zouden hebben. Via een moeizaam te vin­den route, die twee lange dagen ploeteren door sneeuw en ijs kostte, kwam de yak­dri­jver laat op de dag met zijn beesten aan op de plek waar wij een rustdag had­den genomen.’

Zwaar ver­i­jsd
‘Vanuit het basiskamp, klim­mend naar Kamp 1, wer­den we gecon­fron­teerd met spekglad ter­rein. De route, die voor­namelijk in de schaduw lag, was zwaar ver­i­jsd! Overdag ges­molten sneeuw, die later op de dag bij het dalen van de tem­per­atuur tot ver onder nul was opgevroren tot een cen­time­ter dik ijs­laagje, zorgde voor grote prob­le­men om met flink gevulde rugza­kken Kamp 1 op ruim 5000 meter te bereiken. Na een “frisse” nacht, ik ver­moed dat het zo’n graad of acht onder nul was in de tent, vol­gde onze eerste verken­ning van het ter­rein boven Kamp 1.

Sti­jgi­jz­ers
Tot onze oplucht­ing brak om een uur of tien de zon door de lood­gri­jze wolken, die tot dat moment Lobuche volledig aan ons zicht had­den ont­trokken. De warmte van de zon zou de ijs­laag op de rot­sen snel doen wegsmelten en ons zodoende de kans geven om de komende nacht, om een uur of twee, over deze 400 meter hoge rots­bar­rière heen naar het begin van de top­graat* te kun­nen klim­men en op deze rot­sroute een vast touw te kun­nen aan­leggen waarmee we tij­dens de afdal­ing de dan ongetwi­jfeld opnieuw bevroren rot­sen veilig zouden kun­nen afdalen! Maar helaas, de zon verd­ween al weer rap achter een gri­jze en mist­ige massa waaruit niet veel later opnieuw dikke sneeuwvlokken vie­len. Toen enkele uren later de zon weer moeizaam tevoorschijn kwam en de sneeuw begon op te war­men wis­ten we al wat hier­van het gevolg zou zijn: namelijk opnieuw opvriezen van de smeltende sneeuw en een nog grotere kans op het onder onze sti­jgi­jz­ers afbreken van de dunne ijs­laag op de rot­sen, met als gevolg onge­con­troleerd weg­gli­j­den op deze steile en vlakke rotsplaten!’

Ongelukkige val
‘Een ver­me­tele poging van één van ons om hogerop een eerste zek­er­ing aan te leggen om alsnog een vast touw aan te leggen eindigde in een ongelukkige val, met als resul­taat vier afge­bro­ken tanden, drie in de bovenkaak en één in de onderkaak, met daar­bij twee hevig bloe­dende scheuren in de onder­lip, een shock en ver­moedelijk een lichte hersen­schud­ding! We zijn vele uren met hem bezig geweest. Later, in Lukhla heeft een lokale arts de lip met vier hechtin­gen weer enigszins in orde gebracht. In Kath­mandu ben ik met hem op zoek gegaan naar de tan­dart­sklin­iek van de Amerikaanse ambas­sade, waar hij een per­fecte, maar tijdelijke, behan­del­ing kreeg. Inmid­dels was het duidelijk dat het weer voor­lopig niet zou veran­deren en de berg en de natuur, ondanks de top­con­di­tie waarin de meeste van ons ver­keer­den, dit keer niet zouden toes­taan om ons doel te bereiken. Zo eindigde de laat­ste bek­lim­ming in mijn alpi­ene loop­baan in de erken­ning van de geweldige macht die het hoogge­bergte heeft en die laat zien hoe nietig en afhanke­lijk je bent als je van plan bent om één van deze reuzen te bedwingen!’

Spe­ciale dank
Henk wil nog een spe­ci­aal dankwo­ord uit­spreken aan Patrick Lefèb­vre van Sport­cen­trum Atlas, die hem heeft onder­s­te­und bij zijn voor­berei­din­gen voor deze klimtocht.

Nog even een vraag: wat is de top­graat?
* Vanaf de top naar rechts de vri­jwel hor­i­zon­tale lijn die de schei­d­ing is tussen de blauwe lucht en de berg. Dat is de top­graat; ‚n scherpe, vri­jwel altijd zeer smalle rand die uitein­delijk naar de top voert, te zien als ‚n omge­keerde V.
Meestal zoek je om over deze scherpe graat te gaan de luwz­i­jde (van dat moment) en ga je iets (‚n halve meter?) onder de boven­rand en gebruik je je pickel als evenwicht(s)steun. (Span­nend om te doen, vooral bij harde wind of hor­i­zon­tale sneeuw­jacht).
Groeten, Henk.