Bij de dood van Jan Voet
Door: Dré Prijs
Tot mijn verbijstering las ik op de FaceBook pagina van De Orkaan dat Jan Voet van Sterrenwacht Vesta niet meer onder ons is.
In het harnas gestorven zaterdag 28 mei 2022, vlak voor zijn speech ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van Sterrenwacht Vesta. Hij was de grote man achter de sterrenwacht in Oostzaan, waarvan hij ook de oprichter was. Hij wist menige bezoeker van Vesta te boeien met rondleidingen en lezingen en een blik op het heelal via de telescoop hoorde daar natuurlijk bij.
Voet ademde Vesta. Hij wilde vooral dat zijn instelling positief in het licht kwam te staan. Waarom ook niet. Aan oppervlakkige aandacht had hij eigenlijk een broertje dood.
In de jaren negentig was ik eindredacteur bij RegioTV NoordWest en vlak voor de Kerst had de redactie bedacht dat er aandacht besteed moest worden aan het fenomeen ‚De Ster van Bethlehem’. We maakten een afspraak met Jan Voet en hij ging schoorvoetend akkoord. Ik had meteen zo mijn twijfels, gelet op de maximale tijd die het item in een TV-uitzending zou krijgen: 4 minuten. Met cameraman Vincent Vink togen wij naar Oostzaan en dat prachtige gebouw aan het Zuideinde. Een kort voorgesprek met Jan Voet escaleerde vrijwel meteen, omdat wij hem duidelijk maakten dat het om die lullige 4 minuten ging. „Ja maar, hoe denk je dat ik je iets kan vertellen over de Ster van Bethlehem in vier minuten. Dat wordt dan toch een oppervlakkig onderwerp. Typisch televisie! Altijd maar van die oppervlakkigheid!” Aldus een bozige Jan Voet. Hij wilde graag uitwijden, informeren, het-hele-verhaal-vertellen!
Ik begreep dat, maar in onze TV-uitzending ontbrak daarvoor de ruimte. Voet leek niet te vermurwen. Hij vond het maar niks. Daarop reageerde ik met een opdracht aan de cameraman om het statief maar weer in te klappen en gaf hem de microfoon weer terug. Reactie Jan Voet: „Maar wat gaan jullie nu doen? ” Ik reageerde botweg: „Ja sorry meneer Voet, ik ben professioneel genoeg om te begrijpen dat wij uw organisatie onrecht aandoen met een klein TV-item over een groot onderwerp. U heeft helemaal gelijk. Dus dat doen we dan maar niet. Wij gaan nu dan maar naar het centrum van Zaandam om daar een ander oppervlakkig televisie-onderwerp te draaien.” We maakten aanstalten om te gaan. Jan Voet: „Ehm,… het is ook wel goede promotie voor Sterrenwacht Vesta. Laten we het toch maar doen.” Zo draaiden we toch ons oppervlakkige item over die Ster van Bethlehem.
Jaren later zaten Jan Voet en ik voor Radio9 Oostzaan elke week in de studio om zijn radiolezingen op te nemen. Bij Chris Daemen zat hij eerst. Dat was gewoon een kleine 20 minuten in een reguliere uitzending. Er zat nog wat nieuws omheen. Toen ik Chris moest vervangen als programmaleider nam ik die opnamen over en we maakten er een uur van. Voet was altijd in zijn element. We maakten programma’s over het Heelal, over wat de Hubble Telescoop allemaal zag, over platentektoniek, over de ontdekking van exoplaneten, over vreemde ziekten, over het ontstaan van leven, over de dood van sterren, over bizarre onverklaarbare verschijnselen, over hoe je communiceert met buitenaardse wezens, over moderne natuurkunde, over … van alles dat hij interessant vond. Voet beschikte over een ongelooflijke brede kennis die hij over wilde brengen op zijn bezoekers aan de Sterrenwacht.
Onvergetelijke middagen waren dat. Een staat me nog glashelder voor ogen. De buren van Radio9 Oostzaan, een sportschool, waren aan het verbouwen. Dat ging met een hoop lawaai en op zeker moment werd het vrijwel onmogelijk om de speech van Voet op te nemen. Voet boos: „Het moet toch niet erger worden.” Hij staat op, loopt naar de muur, bonst daar met zijn handen op en roept: „Ik zit midden in een uitzending. Kan je even stoppen…”. Ze stopten en wij begonnen gewoon opnieuw met het onderwerp ‚Van Primaat tot Mens’, aflevering 1.
Mijn geluidsarchief zit vol met al die bijzondere opnamen met Jan Voet . Ook met die uitbarsting tegen verbouwers van de sportschool.
Rust in vrede Jan!
De foto is Jan Voet (2012) met sleutel bij zijn speech in De Grote Kerk in Oostzaan. Dat was ter gelegenheid van het 40 jarig jubileum, tien jaar geleden.