Hogendijk 19
_{Van onze redac­tie, door Ruud Mei­jns}

‘Het is in ieder geval te hopen, dat men niet zon­der meer de moker zal hanteren, om dit oude stukje Zaanse Glo­rie te doen verd­wi­j­nen’.
Deze oproep van Frans Mars in zijn rubriek Zaanse Glo­rie was tev­ergeefs. Hoewel er plan­nen waren om het houten pand naar de Zaanse Schans te trans­porteren heeft dat het niet gehaald; het pand was al teveel ver­vallen en dus is het toch nog onder slop­er­shamers gevallen.

De teken­ing is van Frans Mars uit zijn artikel.

Het huis stond op de Hogendijk in de nabi­jheid van waar de scheep­swerf van de gebr. Brouwer was geves­tigd. In 1862 staat het geno­teerd als het eigen­dom van Rem­mert Klaaszn. de Vries, koop­man uit Zaan­dam. In 1866 laat hij er een deel aan bouwen. Het staat in 1868 nog op zijn naam. Daarna komt het in 1895 in het bezit van Elis­a­beth Laten­stein (1837−1917), de weduwe van Willem van de Stadt. Willem van de Stadt over­leed jong (1866) en hij is vooral bek­end gewor­den omdat hij de vader was van Guurtje van de Stadt die geschilderd werd door Claude Monet.
In 1906 komt het pand in het bezit van Willem Jacobus Prins de Jong (1861−1929) getrouwd met Elis­a­beth Willemsdr. van de Stadt (1862−1942). Willem Jacobus Prins de Jong was car­gadoor (1), mede fir­mant van het car­gadoors­bedrijf Amons & Co. W.J. Prins de Jong over­leed in 1926 zodat zijn weduwe de laat­ste bewoon­ster van het pand was.

Deze laat­ste, de weduwe Elis­a­beth van de Stadt overk­wam in 1942 nog een ern­stig ongeval toen bij het koken haar schort vlam vatte en zoals de krant het schri­jft, ‘..en spoedig ston­den haar kleren in Lichter­laaie. Zij viel op de grond en zou ongetwi­jfeld zijn omgekomen, indien niet een voor­bi­j­ganger had inge­grepen.’ Zij is wel in het­zelfde jaar 1942 overleden.

De foto is van 1945

In 1943 volgt dan de verkoop van Hogendijk 19 aan de NV. Keg’s Groothandel. Later zal Keg onderdeel wor­den van Albert Heijn N.V.
Zoals gezegd heeft het nog een peri­ode op een lijstje ges­taan van pan­den die eventueel naar de Zaanse Schans zouden kun­nen wor­den overge­bracht. De eige­naar Albert Heijn B.V. zegde toe een bij­drage in de over­plaats­ing te willen doen. Bij onder­zoek bleek dat het oor­spronke­lijk huis kleiner was geweest en een andere vorm had. In de 19e eeuw had men het dak ver­van­gen en de deur naar het mid­den van de voorgevel ver­plaatst. Men stond toen voor de keus het in een slechte staat verk­erende huis te recon­strueren maar door gebrek aan vol­doende gegevens is daar vanaf gezien (2). En zo verd­ween tenslotte een mooi pand.




Op de foto in 1965 met links het Huis Car­di­nae­len en een mooie Chevro­let Impala ernaast geparkeerd.

1. Een car­gadoor, scheep­sagent, scheeps­make­laar of scheeps­bevrachter brengt de trans­port­con­tracten tot stand tussen reder en de aan­bieder van de lad­ing.
2. Gegevens uit Anno 1961 – 1962 NR.-4